Derry's strong devotions through the ages has always been demonstrated by candles and prayercards.
Ó chroílár Chathair Dhoire go dtí i bhfad níos faide ó bhaile, tá oidhreacht an tSiúr Chlár fós ag dul i bhfeidhm go mór ar an phobal, ag corraigh an saol agus anam i bhfad i ndiaidh a báis.
Tugann Shauna Giolla, deirfiúr níos óige an tSiúr Chlár, chun cuimhne go geanúil eisint spioradúil a siblín ionúin, ag tabhairt léargais iontacha ar an bhean iontach a théann a tionchar thar am.
Agus í ag fás aníos i gCathair Dhoire, tugann Shauna pictiúr beoga dá n-óige, ag cuimhneamh siar ar an nasc a roinntear i measc triúr deirfiúracha. 'Ba é Clár an saoiste sa teach,’ a dúirt Shauna ag sclogaíl, 'cibé rud a dúirt sí, rinne muid.' Ó eachtraí na n-óige go heachtraí saoire i Butlin's, d'fhág spiorad spleodrach Clár agus bua nádúrtha don drámaíocht rian dodhearmadta ar na daoine timpeall uirthi.
Sular fuair sí bás, bhí an tSiúr Clár go mór faoi dhraíocht ag pobal Chathair Dhoire, ag glacadh páirt ghníomhach i gclubanna óige, agus ag glacadh lena paisean don drámaíocht. Mar a léiríonn Shauna, áfach, ba tar éis di bás a fháil a tháinig tionchar an tSiúr Chláir chun solais, ag cur croí agus meon gach duine a raibh aithne acu uirthi agus orthu siúd go léir a chuir aithne uirthi trína scéal gairm agus íobair.
Dúisíonn cuimhní Shauna ar cháilíochtaí sainiúla Clár tuiscint ar cumha agus ar mheas. 'A tiarnúlacht, a drámatúlacht,' arsa Shauna, 'bhí gach thar fóir ar fad. Ach, faoi bhun an taobh amuigh drámatúil leagan anam cineálta agus ionúin, a bhfuil a raibh i gceannas ar aird agus gean cibé áit a ndeachaigh sí.’
Seasann an Cúrsa Spioradálta Bliantúla i mí Aibreáin mar léiriú ar oidhreacht bhuan an tSiúr Chláir, ag tarraingt daoine ó chian is ó chóngar chun a scéalta inspioráide agus creidimh a roinnt. 'Tá daoine ag iarraidh labhairt faoina scéal,' a dhearbhaíonn Shauna, 'duine ónár mbaile beag ag déanamh a leithéid de thionchar.'
Feidhmíonn an tAifreann míosúil i dTearmann an Peaca mar léaró dóchais agus urnaí, de réir mar a bhailíonn an pobal le hachainí a dhéanamh ar naomhainmniú an tSiúr Chlár. Déanann Shauna cur síos ar an aifreann mar léiriú cumhachtach ar chreideamh, ag aontú creidmhigh i gcúis choiteann.
Léiríonn an grúpa urnaí, a tionólaíonn gach oíche Dé Máirt in Ionad Pobail Shráid an Easpaig, bhuan láithreacht an tSiúr Chláir sa phobal. Trí urnaí agus machnamh, go háirithe an Phaidrín, faigheann rannpháirtithe sólás agus neart, ag iarraidh idirghuí an tSiúr Clár.
Sr Claire in prayer.
D'fhág bás an tSiúr Chláir folús doscriosta laistigh den phobal, ach maireann a cuimhne trí na hócáidí agus na léirithe deabhóide gan áireamh. Ba léiriú é an racht tacaíochta ó dhaoine ar fud an domhain ar an tionchar forleathan a bhí aici. Chuaigh oidhreacht an tSiúr Chláir i bhfeidhm go mór air Athair Mongan agus Athair Stíofán a raibh ról lárnach in ómós dá chuimhne.
Anois tá fuinneoga na dtithe ar fud na cathrach ornaithe le a híomhá, chomh minic leis an Chroí Ró-Naofa. Tá a chuid coinnle ag caochadh, a dlúthchártaí paidir nóibhéine cuimhneachán agus ballaí ornaithe le múrphictiúr di i dTobar an Fhíoruisce agus an bóthar Ráschúrsa. De réir cuimhin Shauna: 'Bhí muid ag tiomáint thart ar feadh seachtainí agus seachtainí agus choinnigh an balla céanna ag teacht ar ais chugainn, gan aon áit níos fearr agus muid inár gcónaí gar dó, agus is féidir an múrphictiúr a fheiceáil óna uaigh i reilig na Cathrach'.
Fiú sa bhás, tá láithreacht Súir Clár inmhothaithe, a cuimhne leis óg agus aosta araon go deo. 'Deireann mo chailín i gcónaí nach bhfuil Michil Ó Dochartaigh fiú sna fuinneoga, ach tá Ár Clár!' Luaigh Shauna go bhfógraíonn a clann an tSiúr Clare go bródúil mar 'Ár Clár,' aintín mór le rá nár bhuail 4 de pháistí na ndeirfiúracha leo ach í ina gcroí go deo.
Nuair a bhailigh an pobal le chéile le haghaidh Aifrinn ar bhreithlá 40 bliain an tSiúr Chlár i Séipéal an Túir Fhada, thug na suíochán teampaill a bhí ag cur thar maoil fianaise ar an tionchar mór a bhí ag a shaol. Is léiriú é ar oidhreacht bhuan an tSiúr Chlár agus ar dhoimhneacht an ghrá agus an urraim a spreagann sí i gcónaí.
Déanann Shauna machnamh ar an teagasc as cuimse a chuir an tSiúr Clár i bhfeidhm, ag cur béime ar thábhacht an chreidimh agus na simplíochta sa saol. 'Léirigh sí nach gá duit gach rud a bheith agat sa saol, ní raibh dada aici, agus bhí sí sásta,' arsa Shauna, 'thug sí ar ais chun an chreidimh muid, ní fhéadfainn mé féin a shamhlú ag rith Cúrsa Spioradálta, grúpa paidrín, ag freastal ar Aifreann agus ag dul go Cnoc Mhuire ' Cuma ar an scéal go bhfuil an deirfiúr mhór fós ag déanamh saoistíocht ar na deirfiúracha níos óige!
A packed-out Long Tower during the retreat last year
Agus Cathair Dhoire fós faoi an spiorad buan de tSiúr Chláir, feidhmíonn a hoidhreacht mar éaró dóchais agus athnuachana do gach duine a thagann ar a scéal. Ó thús maoin ón mbroinn i nDoire a bhí sí ag iarraidh aitheantas domhanda mar aisteoir cáiliúil go sheirbhíseach umhal Dé a bhfuil a n-aitheantas domhanda níos mó agus í ar shlí na fírinne, cuireann turas an tSiúr Clár cumhacht chlaochlaitheach an chreidimh agus an ghrá i gcuimhne dúinn.
I bhfocail Shauna Gill, 'Athnuachan chreidimh sa Chathair, a híomhá i ngach áit agus daoine ag taisteal uaireanta chun cuairt a thabhairt ar a uaigh, mura deabhóid é sin, níl a fhios agam cad é!'
Go deimhin, maireann oidhreacht an tSiúr Chlár, teist shíoraí ar an tionchar gan teorainn a bhí ag creideamh diongbháilte mná amháin.
Agus an cúlú ag druidim linn i mí Aibreáin, tá an pobal ag súil go fonnmhar le seachtain lán le brí agus machnamh, ag tabhairt ómós do shaol agus d'oidhreacht iontach an tSiúr Chlár. Trí fhianaise, cuimhní cinn agus paidreacha, maireann a spiorad ar, go deo i gcroí mhuintir Dhoire agus gach a thagann chun éisteacht lena deabhóid dochreidte, bíodh sé trína scannán nó leabhar saol s’aici.
Más mian leat teagmháil a dhéanamh le Míċeál-Piaras seol ríomhphost chuig: moceallaigh01@stmarys-belfast.ac.uk.
Subscribe or register today to discover more from DonegalLive.ie
Buy the e-paper of the Donegal Democrat, Donegal People's Press, Donegal Post and Inish Times here for instant access to Donegal's premier news titles.
Keep up with the latest news from Donegal with our daily newsletter featuring the most important stories of the day delivered to your inbox every evening at 5pm.